कॅलेंडरनुसार, माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील चतुर्थी तिथीला ‘गणेश जयंती’ साजरी केली जाते. यंदा ही जयंती २५ जानेवारी, बुधवारी साजरी होणार आहे. शास्त्रानुसार बुधवार हा गणेशपूजेचाही दिवस आहे. त्यामुळे त्याचे महत्त्व आणखी वाढले आहे.
या ‘गणेश चतुर्थी’ला ‘गणेश जयंती’, ‘माघी गणेशोत्सव’, ‘माघ विनायक चतुर्थी’, ‘वरद चतुर्थी’ आणि ‘वरद तीळ कुंड चतुर्थी’ असेही म्हणतात. या महिन्यातील वरद चतुर्थी हा अतिशय शुभ योग आहे. कारण श्रीगणेशाला समर्पित बुधवारच्या दिवसासोबत अनेक शुभ योग तयार होत आहेत. गणेश जयंतीची तारीख, शुभ वेळ आणि योग जाणून घेऊया.
तारीख
पंचांगानुसार माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील चतुर्थी तिथी 24 जानेवारी रोजी दुपारी 3:22 वाजता सुरू होत आहे, जी 25 जानेवारी, बुधवार, दुपारी 12:34 पर्यंत आहे. या प्रकरणात, उदय तिथीनुसार, गणेश जयंती बुधवार, 25 जानेवारी रोजी साजरी केली जाईल.
पूजेचा शुभ काळ
सकाळी 11.29 ते दुपारी 12.34 वा
रवि योग-
सकाळी 06.44 ते 8.05 पर्यंत
परीघ योग-
24 जानेवारी रात्री 9:36 ते 25 जानेवारी संध्याकाळी 6:15 वाजता
शिवयोग-
25 जानेवारी रोजी सायंकाळी 6.15 ते 26 जानेवारी रोजी सकाळी 10.28 वा.
चंद्रोदय वेळ
शास्त्रानुसार गणेश चतुर्थीच्या दिवशी चंद्र दिसू नये. कारण गणपतीच्या रूपात इंद्रदेवाने उपवास केला होता. त्यामुळे गणेशाने त्याला शाप दिला होता. या कारणास्तव या दिवशी चंद्र दिसल्याने कलंक लागतो. त्यामुळे 25 जानेवारी रोजी सकाळी 9.54 ते रात्री 9.55 पर्यंत चंद्र पाहू नका. यावेळी ‘गणेश जयंती’चा उपवास पंचकमध्येच राहणार आहे. 23 जानेवारीला दुपारी 1.51 वाजता पंचक सुरू होत आहे, जे 27 जानेवारीला संध्याकाळी 6.37 वाजता संपेल.
महत्त्व
शिवपुराणानुसार माता पार्वतीने आपल्या उदनामधून एका मुलाची मूर्ती बनवून तिला जीवन दिले.त्यातून गणेशाचा जन्म झाला. तो दिवस माघ शुक्ल चतुर्थी तिथी होता. त्यामुळे दरवर्षी ही तारीख ‘गणेश जयंती’ म्हणून साजरी केली जाते. ही तारीख गणेशाचा जन्मदिवस आहे. म्हणूनच ते विधिपूर्वक पूजा करून प्रसन्न होतात.